Zabrzańscy Fotografowie. Franz Maron. Uzupełnienie.
Nowe zdjęcie z atelier Franza Marona /tutaj historia Atelier Maron na www.zabrze.aplus.pl / . Ksiądz kapelan Emanuel Krzoska. Zdjęcie wykonane zostało w 1917 roku gdy ks. Krzoska był kapelanem wojskowym w armii austriackiej. Polecamy lekturę jego niezwykle burzliwego, ciekawego życiorysu.
Urodził się 5 czerwca 1881 w Zabrzu-Zaborzu. Był synem górnika Józefa i Marianny z domu Lulek. W rodzinie pielęgnowany był polski duch patriotyczny. Będąc uczniem miejscowej szkoły elementarnej równocześnie pracował fizycznie na kolei. W 1895 roku wyjechał do Zgromadzenia OO. Salezjanów w Montefiascone we Włoszech. W tamtejszym gimnazjum uzyskał w 1906 roku świadectwo dojrzałości. Następnie wysłany został na studia do Rzymu, a następnie do Fryburgu gdzie na uniwersytecie rozpoczął studia teologiczne. Po ukończeniu studiów przybył do Lwowa, gdzie 28 lipca 1908 otrzymał święcenia kapłańskie (w literaturze pojawiają się też inne daty: 26 lipiec 1909, 26 czerwca 1909 oraz święcenia kapłańskie w Insbrucku 6 lipca 1909). Został wikarym w Złotnikach w powiecie Podhajce w Małopolsce Wschodniej. Tam zasłynął z działalności narodowej, oświatowej i społecznej. W 1911 roku przeszedł do parafii Sadogóra na Bukowinie. We wrześniu 1912 roku został proboszczem w Ludwikówce (powiat Dolina, województwo stanisławowskie). Prowadził tutaj działalność narodową i wszedł w konflikt z ludnością narodowości niemieckiej. Wkrótce po wybuchu I wojny światowej został przez nich oskarżony o szpiegostwo. W latach 1917 – 1918 był kapelanem wojskowym w armii austriackiej. Po I wojnie światowej na osobistą prośbę zwolniony został z obowiązków duszpasterskich i oddelegowany na Górny Śląsk gdzie organizował polskie szkolnictwo wieczorowe. Zamieszkał w rodzinnym Zabrzu Zaborzu. W 1919 roku w Zabrzu Zaborzu własnym nakładem wydał „Gramatykę języka polskiego”. Włączył się aktywnie w nurt polskiego życia politycznego, był działaczem plebiscytowym, uczestnikiem powstań śląskich. Za działalność agitatorską polską w powiecie kozielskim 17 grudnia 1919 został aresztowany i osadzony w więzieniu wojskowym w Raciborzu. Wkrótce został uniewinniony. W lutym 1920 roku W. Korfanty mianował go przewodniczącym Polskiego Komitetu Plebiscytowego na powiat prudnicki. W czerwcu 1920 roku otrzymał awans na kapelana WP i uczestniczył w II powstaniu śląskim. Po plebiscycie zamieszkał w Chorzowie i od 1922 roku podjął pracę katechety w szkolnictwie średnim. We wrześniu 1939 roku brał udział w wojnie obronnej, jeniec w niewoli węgierskiej i niemieckiej (1939-1945), internowany pełnił obowiązki kapelana. Po wojnie powrócił do Chorzowa i podjął pracę katechety. Równocześnie zostało mu powierzone duszpasterstwo (rektor) przy kościele św. Wawrzyńca w Chorzowie. Włączył się w ruch Księży Patriotów: członek Okręgowej Komisji Księży (25 maja 1950, leg. nr 145217); zastępca przewodniczącego prezydium OKK w okresie 21 listopada 1951 - 21 kwietnia 1953; członek Plenum Głównej Komisji Księży w okresie: 20 lutego 1952 - 23 listopada 1954. W 1954 roku otrzymał godność dziekana honorowego oraz, na mocy uchwały Rady Ministrów, Złoty Krzyż Zasługi w dziesiąta rocznicę PRL. Mieszkał w prywatnym mieszkaniu w Chorzowie poza plebanią. Zmarł 8 marca 1963 w Chorzowie i tam został pochowany.
Opracował: Dariusz Guz. Fotografia z archiwum autora.
Bibliografia:
1. „Historia parafii św. Franciszka z Asyżu w Zabrzu”, Ks. Piotr Górecki. Parafia
św. Franciszka z Asyżu. 2013 rok.
1. „Historia parafii św. Franciszka z Asyżu w Zabrzu”, Ks. Piotr Górecki. Parafia
św. Franciszka z Asyżu. 2013 rok.
Strony internetowe:
- http://encyklo.pl/index.php5?title=Krzoska_Emanuel (11.11.2016.22.00),
- http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0ahUKEwi1643azqHQAhXJCSwKHeNODaEQFggbMAA&url=http%3A%2F%2Fjbc.bj.uj.edu.pl%2Fdlibra%2Fpublication%2F241078%3Ftab%3D1&usg=AFQjCNEd7E52Oji_WBJ-zW8Ifuk66AlNuA&bvm=bv.138169073,d.bGg (11.11.2016.21.00)