[google85dfbfb51c3923f4.html]

Poczta   w   Zabrzu  -  Dorota.       Post   in  Dorotheendorf.

Poczta post zabrze dorota dorotheendorf
Poczta w Zabrze-Dorota.
W chwili uruchomienia urzędu pocztowego we Wsi Dorota (Dorotheendorf), podlegał on Cesarskiej Poczcie Rzeszy Niemieckiej. Zarządzenia odnoszące się do funkcjonowania urzędu pocztowego dla Wsi Dorota oraz okolicznych gmin wydawane były przez Dyrektora Cesarskiej Głównej Poczty, który urzędował w Opolu. Zarządzenia te ukazywały się również w lokalnej prasie.

W Gazecie Zabrzer Anzeiger nr 249, 1 Blatt z 26 października 1902 roku ukazało się ogłoszenie następującej treści:      Dnia 1 listopada 1902 roku otwiera się we Wsi Dorota urząd pocztowy - Dorotheenstr. 7b, a w Pawłowie agenturę pocztową w domu kupca Herzela. Połączenia pocztowe, w części przewozem pocztowym, w części kurierem będą następujące:
Zabrzer Anzeiger nr 249 (Dorotheendorf post zabrze poczta hindenburg
Zabrzer Anzeiger nr 249, 1 Blatt z 26 października 1902
A. W kierunku Pawłowa

a) w dni powszednie                                                    Przewozem pocztowym
1.  Z Zabrza o 6.35 przed południem
     Ze Wsi Doroty o 6.50 przed południem
     w Pawłowie o 7.20 przed południem.
Poczta kurierska.
2. z Zabrza o 11 po południu.
    we Wsi Doroty o 11.10 przed południem
    do Wsi Doroty przewóz pocztowy, od Wsi Doroty kurier.
3. Z Zabrza o 2.05 po południu.
    W Pawłowie o 3.05 po południu.
Poczta kurierska.
4.   Z Zabrza 5.30 po południu.
      We Wsi Doroty o 6 po południu.
b) w niedziele i dni świąteczne

Przewóz pocztowy.
1.   Z Zabrza o 6.35 przed południem
      z Wsi Doroty o 6.50 przed południem
      w Pawłowie o 7.20 przed południem.
B) W kierunku Zabrza.

a) W dni powszednie kurierem 
 1) z Wsi Doroty o 9.20 przed południem
     w Zabrzu o 9.30 przed południem

Przewóz pocztowy
2) z Pawłowa o 11.25 przed południem
    z Wsi Doroty o 12. przed południem,  w Zabrzu o 12.10 po południu

Poczta kurierska.
3)   z Wsi Doroty o 4 po południu.
       W Zabrzu o 4.10 po południu.

Do Wsi Doroty kurier, od Wsi Doroty przewóz pocztowy
4)   z Pawlowa o 6.15 po południu.
      Z Wsi Doroty o 7.10 po południu. W Zabrzu o 7.20 po południu.

b)  w niedziele i dni świąteczne.
      Przewóz pocztowy    
1)   z Pawłowa o 12.30 po południu  z Wsi Doroty o 01.05. po południu.
      w Zabrzu o 01.15  po południu.
Przewóz pocztowy może zabrać ze sobą 3 osoby.           Opłata od osoby wynosi:

Między Zabrzem (urząd pocztowy), a Pawłowem (agentura pocztowa) 25 fenigów

Między Zabrzem (urząd pocztowy), a Dorotą (dworzec) 10 fenigów

Między Dorotą (dworzec), a Pawłowem (agentura pocztowa) 15 fenigów.
Urząd pocztowy mieścił się wówczas jak podano w ogłoszeniu przy Dorotheenstrasse 7b.                                      

Z dniem uruchomienia poczty tj. z dniem 1 listopada 1902 roku wprowadzony został stempel widoczny na skanie poniżej


Stempel Dorotheendorf 8.3.1905. 2-6 N (N- nachmittags – po południu) 

Dnia 1 kwietnia 1905 roku dekretem Jego Królewskiej Mości Wilhelma II z dnia 20 lutego 1905 roku położone w powiecie zabrzańskim gminy Stare Zabrze i Wieś Doroty przyłączono do gminy Małe Zabrze. Gminie nadano nazwę Zabrze.

W gazecie Zabrzer Anzeiger nr 79, Blatt 1 z 6 kwietnia 1905 roku zamieszczono następujące ogłoszenie:

post zabrze hindenburg Zabrzer Anzeiger nr 79, Blatt 1 6 April 1905
Zabrzer Anzeiger nr 79, Blatt 1 6 April 1905
Dekretem Głównego Dyrektora Poczty w Opolu stwierdza się, że od 1 kwietnia: urząd pocztowy Zabrze otrzymuje nazwę Zabrze 1, urząd pocztowy Wieś Doroty otrzymuje nazwę Zabrze 2, a agencja pocztowa Stare Zabrze otrzymuje nazwę Zabrze 3.

Od 1 kwietnia 1905 roku wprowadzony został stempel widoczny na skanie poniżej.
Stempel Zabrze 2 a 1-8.08. 2-3V (V Vormittags – przed południem)
W 1908 roku w urzędzie pocztowym pracował urzędnik asystent pocztowy Eugen Schwede, który mieszkał w budynku poczty oraz Max Erfurt i Karl Schmieszek.
Poczta była czynna w dni robocze od 7/8 – 12 przed południem i od 2 do 7 po południu, w niedziele od 7/8 do 9 przed południem i od 12 do 1 po południu.
Od dnia 1 marca 1915 roku nazwę Zabrze zmieniono na Hindenburg (Oberschlesien). Wykonane zostały także nowe stemple. Urząd pocztowy Zabrze 2 otrzymał nazwę Hindenburg (Oberschl.) 2.
W 1938 roku urząd pocztowy otwarty był w dni robocze od 8.30 do 12 i od 15 do 18. W niedzielę był nieczynny.   W książce telefonicznej wydanej w 1943 roku zgodnej ze stanem na dzień 1 marca 1943 roku czytamy, iż urząd czynny był tak samo jak w 1938 roku tj. od 8.30 do 12 i od 15 do 18. Numer telefonu do urzędu 40 09.
Po zakończeniu II wojny światowej, w maju 1945 roku powołano na naczelnika placówki pocztowej Zabrze 2 pana Jana Bielika.     
Zabrze Dorota poczta Hindenburg Dorotheendorf post
Stempel Zabrze2 z datą 30.XI.46
Zabrze Dorota poczta Hindenburg Dorotheendorf post
Zabrze Wschód wcześniej Hindenburg
Na kopercie znajduje się stempel Zabrze2 z datą 30.XI.46 r. W adresie odbiorcy zwraca uwagę zdanie na dole koperty, które oznacza francuską strefę okupacyjną. W adresie zwrotnym użyto pojęcia Zabrze-Wschód, zamiast Poremba, czy Zaborze, oraz dopisano „wcześniej Hindenburg O./Sch. „ (Górny Śląsk).
Zabrze Dorota poczta Hindenburg Dorotheendorf post
Stempel Zabrze 2 i cenzury brytyjskiej.
Zabrze Dorota poczta Hindenburg Dorotheendorf post
Zabrze ul. 3-go Maja.
Udało się nam zdobyć następny stempel na kopercie listu wysłanego z urzędu pocztowego Zabrze 2. Tym razem list został nadany 18.5.1947 o godzinie jedenastej do Heersum über Hildesheim do brytyjskiej strefy okupacyjnej. List został ocenzurowany – to znaczy otwarty, przeczytany i ponownie zamknięty widoczną po prawej stronie taśmą brytyjskiej cenzury. Oprócz taśmy przybito pieczątkę brytyjskiej cenzury z numerem cenzora. Mieszkaniec Zabrza, który wysłał list mieszkał na ulicy 3 Maja.     Szkoda, że w kopercie nie było listu z Polski do Niemiec. Sprzedający kopertę włożył do listu korespondencję z Niemiec do Polski.

Bild
W 1952 roku dokonano zmiany numeracji urzędu z Zabrze 2 na Zabrze 5. 


W dniu dzisiejszym (27.06.2014) w urzędzie pocztowym telekomunikacyjnym Zabrze 5 (UPT 5) działają trzy okienka. Dwa okienka listowe i jedno paczkowe. Tyle z własnych obserwacji. Reszta jest bowiem tajemnicą.
Bild
Stempel Zabrze 5 datowany 29.05.2013.
Bild
Stempel Zabrze 5 stosowany obecnie przez UPT 5 datowany 17.04.2014.
Nowości !!  


Dotychczas z dostępnej literatury posiadałem informację, że urząd pocztowy Dorota działał nieprzerwania od czasu jego utworzenia czyli od dnia 1 listopada 1902 roku do dnia dzisiejszego. Dzięki udostępnianiu coraz to nowych tytułów czasopism i publikacji przez Śląską Bibliotekę Cyfrową znalazłem w gazecie Der Oberschlesische Wanderer Nr. 2 z 1915 roku (Poniedziałek 4 stycznia) informację, iż urząd pocztowy nr 2 ze względu na brak urzędników będzie nieczynny od dnia 4 stycznia 1915 roku do odwołania. Zadania urzędu nr 2 przejmuje urząd pocztowy nr 1. Kiedy uruchomiono ponownie pocztę na razie nie udało mi się odnaleźć.
Poniżej wycinek z gazety informujący o zamknięciu urzędu pocztowego nr 2.

Po zakończeniu II wojny światowej w 1945 roku we Francji zostało internowanych około 750 tysięcy niemieckich jeńców wojennych. Jeszcze na początku 1948 roku
ich liczba wynosiła 301 tysięcy. Z końcem 1948 roku wszyscy jeńcy zostali zwolnieni. Jednym z nich był Heinz Makosz, prawdopodobnie zabrzanin.
W regionie administracyjnym Francji Nord-Pas-de-Calais, położonym w północnej części kraju zlokalizowane jest miasto Lens. W tym mieście istniał jeden z wielu obozów dla internowanych.
Koperta listu, którą prezentujemy poniżej została wysłana z poczty Dorota 20 maja 1948 roku do tego obozu.  

Strony internetowe:
https://fr.wikipedia.org/wiki/Camp_d%27internement_fran%C3%A7ais (15.07.2015. 21.45)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nord-Pas-de-Calais (15.07.2015. 22.00)
Nie każdy temat prezentowany przez nas na stronie historii Zabrza wzbudza ogromne zainteresowanie. Historia poczty w naszym mieście jest tematem, którym interesuje się wąskie grono odbiorców. Dla nich też piszemy. Tym razem udało się nam zdobyć stempel z poczty Dorota oraz R. Brakowało nam tego stempla i R. Dlatego z radością prezentujemy go na stronie. Stempel HINDENBURG (OBERSCHL.) 2 obowiązywał od 1 marca 1915 roku do zakończenia II wojny światowej.
List został nadany 13.10.1941. o godz. 17.00. z Zabrza - Lager 21, (Obóz 21) który był zlokalizowany przy Dorotheenstrasse 104 (3 Maja) do Lager 175 w Żorach. I tu następna zagadka. Być może te dwa obozy wchodziły w system niemieckich obozów i miejsc pracy przymusowej dla Polaków tzw. Polenlager. Mamy nadzieję, że uda się nam w najbliższym czasie wykluczyć albo potwierdzić tę informację.
Dariusz Guz                                                                                                                            08.12.2015
Autor: Dariusz Guz.              Przy tłumaczeniu tekstów niemieckich pomagał: Andrzej Dutkiewicz
Bibliografia:

  1. Neue Chronik von Zabrze und Umgegend. Wilhelm Ostermann. Zabrze O.-S. Verlag von Wilhelm Ostermann 1902. Zbiory prywatne Dariusz Guz.

  2. 150 lat poczty w Zabrzu. Wilhelm Kowolik. Wydawca: Narodowa Oficyna Śląska Zabrze 2005. Zbiory prywatne Dariusz Guz.

  3. Die Post in Hindenburg. Stempel & R-Zettel. K.Simon, J. Kohlstrung, E. Titz. 2006. Zbiory prywatne Dariusz Guz.

  4. Katolik nr 124 z 18 października 1902 roku. Zbiory Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.

  5. Zabrzer Anzeiger nr 249 1 Blatt z 26 października 1902 roku. Zbiory Archiwum Państwowego w Katowicach, Oddział Gliwice.

  6. Zabrzer Anzeiger nr 79, Blatt 1 z 6 kwietnia 1905 roku. Zbiory Archiwum Państwowego w Katowicach, Oddział Gliwice.

  7. Fernsprechbuch für Beuthen-Gleiwitz-Hindenburg (OS.) Ausgabe 1942/43. Stand vom 1.3.1943. April 1943. Zbiory prywatne Dariusz Guz

Strony internetowe:

  1. http://www.kluczbork.pl/podstrony/poczta/index.html (19.05.2014. 15.30)

  2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Cesarstwo_Niemieckie (19.05.2014. 15.31)

  3. http://www.bn.org.pl/powstanie/index.php?url=pocztowki (19.05.2014. 15.32)

                                                                                                                                         05.07.2014